Isoleren? Eerst op vleermuizen controleren!

Isoleren? Eerst op vleermuizen controleren!

Het isoleren van een woning kan behoorlijk vertraagd worden als er een vermoeden is dat er vleermuizen aanwezig zijn. Deze kunnen in de spouwmuur hun rustplaats hebben. Het is vaak ingewikkeld om aan te tonen dat er vleermuizen aanwezig zijn of dat ze de spouwmuur als rustplaats gebruiken. Met behulp van de inmiddels toegestane eDNA-methode is het mogelijk hier uitsluitsel over te krijgen. Na goedkeuring van deze regeling in maart 2025 zijn er al enkele eisen aangescherpt.

eDNA-methode

Vleermuizen verblijven vaak in een spouwmuur en gebruiken kleine openingen, zoals open stootvoegen voor ventilatie om naar binnen en buiten te gaan. Hierbij verliezen ze sporen die DNA bevatten, zoals huidcellen en keutels. Deze sporen worden verzameld met een spons of roller. Vervolgens worden ze in een laboratorium getest, waarmee aangetoond kan worden of er DNA van een vleermuis aanwezig is of niet. Als er geen DNA-materiaal wordt aangetroffen, kan er zonder aanvullende maatregelen geïsoleerd worden. De eDNA-methode maakt het mogelijk om gedurende het hele jaar op betrouwbare wijze te onderzoeken of vleermuizen in spouwmuren aanwezig zijn. Als uit een negatieve eDNA-test blijkt dat er geen vleermuizen verblijven, kan er gewoon geïsoleerd worden zonder aanvullende maatregelen.

Aangescherpte eisen

Is de eDNA-test positief, dan betekent dit dat er vleermuizen aanwezig kunnen zijn in de woning. De regels die dan gaan gelden zijn nu aangescherpt. Na een positieve uitslag, mag er op grond van nieuwe inzichten niet meer volgens de landelijke aanpak natuurvriendelijk isoleren geïsoleerd worden. Ook wordt de eDNA-regeling aangepast als het gaat om de registratie van eDNA-testen en de eisen die gelden bij het afnemen van de testen.

Positieve uitslag

Bij een positieve uitslag moet deze gemeld worden bij de provincie. De woningeigenaar moet een omgevingsvergunning aanvragen en in de meeste gevallen een ecologisch onderzoek laten uitvoeren. De woningeigenaar kan er ook voor kiezen om te wachten met isoleren totdat de gemeente een Soortenmanagementplan (SMP) heeft opgesteld. Op basis van een SMP verkrijgt de gemeente dan voor een deel of voor de hele gemeente een omgevingsvergunning van de provincie. Dan is het niet meer nodig apart een vergunning te regelen.  

Gedragscode

In de tussentijd werkt de overheid aan een gedragscode als er nog geen SMP is. Voor de activiteiten in de gedragscode geldt dan geen vergunningplicht als er volgens die gedragscode wordt gewerkt. De gedragscode is van tijdelijke aard en geldt totdat er omgevingsvergunningen zijn afgegeven zodra de SMP’s beschikbaar zijn. Het eDNA-onderzoek zelf kan worden uitgevoerd door het isolatiebedrijf.